Ayfer Düzdaş

Ayfer Düzdaş, 1973 yılında Sivas’ta doğdu. ilk, orta ve lise eğitimini İstanbul’da tamamladı. 1996 yılında Mezopotamya Kültür Merkezinde bağlama ve müzik eğitimini alan sanatçı, 1998 yılında Pera Güzel Sanatlar Lisesinde Keman ve Şan eğitimine başladı. İki yıl süren bu eğitimin sürecinin ardından 1997 yılında Zazaki lehçesinde müzik yapan Vengê Sodirî grubu içerisinde yer aldı.

Pratik anlamda özelikle 12 Eylül darbesiyle varlık-yokluk meselesi ile baş başa kalan Zaza lehçesi ve dolayısıyla Zazaki müziğininin en zor zamanlarında gelişimi yolunda küçümsenmeyecek derecede önemli çalışmalarda yer aldı. Bununla beraber 1998 yılında 11 kadın sanatçıdan oluşan, özünde bir kadın müzik topluluğu olan Koma Asmin Müzik Grubunda çalışmalarını sürdürdü.

Koma Denge Sodiri’de Zazaki müziğinin mücadelesini Koma Asmin’de kadın sorunlarına şarkılarla dile getirmekle iki cephede kültürel karşı duruş sergiledi. Sallana Sallana adlı Türkçe ve Kürtçe dillerinde söylediği aşk şarkısıyla, evde Zazaki lehçesini konuşup dışarıda Türkçe yaşayan genç neslin gözdesi oldu. Sanatçı ilk solo çalışması olan “Leylan” albümü geleneksel dengbejlik sanatının gırtlak yapısını korunarak kimi geleneksel şarkıların yeniden yorumlandığı, yerel ve modern enstrümanların buluşturulduğu bir albüm. Kendi özüne yabancılaşmadan müzikal açıdan evrensel normlara ulaşmayı hedefleyen bir çalışma ortaya çıkarmayı başarmış. Bu proje kapsamında derlenen 13 halk şarkısının otantik yapısını bozmadan ve kadın sesiyle yerel ağızla söylenmesi amaçlanmış, Bu çalışmayla ayrıca geleneksel toplumun kadını her alanda olduğu gibi kültür-sanat alanında da desteklemeyen ve bu nedenle kadının sanata kendi rengini katmasını engelleyen yaklaşımların aşılması ve kadının özellikle bu alanda desteklenmesi, sanat yaşamında daha fazla yer alması hedeflenmiş.



Ayfer Düzdaş, 2000 yılında Mezopotamya Kültür Merkezi Bünyesinde çalışmalarını yürüten müzisyenlerden oluşan 20 kişilik sanatçı kadrosunda birlikte, kültürel etkileşmeden haraketle yaşadığımız Coğrafyada farklı kültürlerin etkilerini taşıyan, fakat farklı diller ve kültürler üzerinde gerçekleştirilen baskı politikalarına karşı Kürtçe’den Türkçe’ye çevrilen Geleneksel halk şarkılarından oluşan, Şahiya Strana -1- ve 2004 yılında da Şahiya stranan -2- isimli arşiv niteliğinde çıkartılan iki albüm çalışmasında yer aldı.

2001 yılında farklı bölgelerde kullanılan Zazaki lehçesinin halk ezgilerinden oluşan ‘wayir’ isimli albümde yer aldı.

2004 yılında 4. Diyarbakır kültür ve sanat festivaline altyapıları elektronik saund ile hazırlanan Elektronik Zaza Projekt ile yer alırken, 2005 yılında da Kızıltepe festivalinde Kadın Dengbejler Divanı’nda yer aldı. Aynı yıl çıkartılan “Anadolu Ninnileri” isimli albümde, Sorani’ce dilinde bir ninni seslendirdi.