Cigerxwîn (Cegerxwîn)

Asıl adı Şehmus Hasan olan Cigerxwin, 1903'te Mardin’in (şuan Batman'a bağlı) Gercüş ilçesine Hisar (Hesarê) beldesinde doğdu. 1914 yılında I. Dünya Savaşı'nın başlaması sonucu ailesi ile birlikte Suriye'de bulunan Amude şehrine göç etti. Daha sonra bu ülkede 1921'de İlahiyat Fakültesi'ni bitirerek din görevlisi olarak hizmet etmiştir.

1946 yılında Kamışlı'ya geçen Cegerxwîn burada aktif politikaya atıldı. Aynı yıl "Civata Azadî û Yekîtiya Kurd" (Özgürlük Meclisi ve Kürt Birliği) adlı siyasi yapılanmanın başına getirildi. Kendisi 1948 yılında Suriye Komünist Partisine üye oldu. Altı yıl sonra Suriye Parlamentosu'na girebilmek için bu partiden milletvekili adaylığını ilan etti. 1957'de partisinden ayrılarak daha önce kurmuş olduğu "Azadî" (Özgürlük) örgütündeki kişilerle birlikte Suriye Kürt Demokrasi Partisi'ni kurdu. 1963 yılında siyasi düşüncelerinden ötürü Şam'da tutuklandı.

1969 yılında Kuzey Irak'a giderek orada bulunan Mustafa Barzani'nin ayaklanmasına destek verdi. 1973'te ise Lübnan'a geçerek şiir derlemeleri olan "Kîne Em?" (Biz kimiz?)'i yayımladı. 1976 yılında gizlice Suriye'ye giderek üç yıl boyunca İsveç'e kaçış planını hazırladı. Stockholm'e geldiğinde 76 yaşına giren Cigerxwîn burada diğer eserlerini yayımlamaya başladı.

81 yaşında burada hayatını kaybeden şairin cenazesi daha sonra Kamışlı'ya defnedildi.



ESERLERİ
Şiirleri
Diwan Dîwana yekem: Prîsk û Pêtî, 1945 Şam.
Diwan Dîwana diwem: Sewra Azadî, 1954 Şam.
Diwan Dîwana siyem: Kîme Ez? , 1973 Beyrut.
Diwan Dîwana çarem: Ronak, Roja Nû Yayınevi, 1980 Stockholm.
Diwan Dîwana pêncem: Zend-Avista, Roja Nû Yayınevi, 1981 Stockholm.
Diwan Dîwana şeşem: Şefeq, Roja Nû Yayınevi, 1982 Stockholm.
Diwan Dîwana heftem: Hêvî, Roja Nû Yayınevi, 1983 Stockholm.
Diwan Dîwana heyştem: Aşîtî, Avesta Yayınevi, 2003 İstanbul.
Diwan Dîwana nehem: Salar û Mîdya, Avesta Yayınevi, 2003 İstanbul.
Diwan Dîwana dehem: Şerefnama Menzûm, Avesta Yayınevi, 2003 İstanbul.

Öykü
Reşoyê Darê, Lîs Yayınevi, 2008 Diyarbakır.
Cim û Gulperî, Lîs Yayınevi, 2008 Diyarbakır.

Dil ve Kültür Hakkındaki Eserleri
Destûra Zimanê kurdî (Kürt dil bilgisi), 1961 Bağdat.
Ferheng, perçê yekem (Sözlük, 1. Bölüm), 1962 Bağdat.
Ferheng, perçê diwem (Sözlük, 2. Bölüm), 1962 Bağdat.
Folklora Kurdî (Kürt Folkloru), Roja Nû Yayınevi, 1988 Stockholm.

Tarih İle İlgili Eseri
Tarîxa Kurdistan (Kürdistan tarihi) (bu eseri ölümünden sonra yayımlanmıştır), 3 ciltli, 1985-1987, Stockholm.

Türkçeye Çevrilmiş Eserleri
Lenin Şafağı, Kaynak Yayınları, İstanbul.
Hayat Öyküm, Evrensel Basım Yayın, İstanbul.




Kaynakça : 26.12.2015 tarihinde vikipedia'dan derlenerek hazırlanmıştır.
İlgili sayfa https://tr.wikipedia.org/wiki/Cigerxw%C3%AEn